Πέμπτη 18 Μαρτίου 2010

ΠοίΗσΗ ονομάζεται οτιδήποτε κλείνει την πόρτα στους ηλίθιους~Άλντο Πελεγκρίνι







Η ποίηση έχει μια πόρτα ερμητικά κλειστή για τους ηλίθιους και ορθάνοιχτη για τους αθώους.Δεν είναι πόρτα κλειδωμένη ή αμπαρωμένη,αλλά η κατασκευή της είναι τέτοια που,όσο και να προσπαθούν οι ηλίθιοι,δεν μπορούν να την ανοίξουν,τη στιγμή που υποχωρεί και μόνο στην απλή παρουσία των αθώων.Τίποτα δεν υπάρχει που ν'αντιτίθεται περισσότερο στην ηλιθιότητα από την αθωότητα.Το χαρακτηριστικό τού ηλιθίου είναι η συστηματική του φιλοδοξία για κάποιο είδος εξουσίας.Ο αθώος,αντιθέτως,αρνείται ν'ασκήσει εξουσία,καθότι κρατάει στα χέρια του όλες τις εξουσίες.
Ασφαλώς ο λαός είναι ο δυνητικός κάτοχος της υπέρτατης ποιητικής δυνατότητας:της αθωότητας.Και,εντός του,όσοι αισθάνονται την καταπίεση της εξουσίας ως οδύνη.Ο αθώος,συνειδητά ή όχι,κινείται σ'έναν κόσμο αξιών(ο έρωτας,πρώτη απ'όλες),ενώ ο ηλίθιος σ'έναν κόσμο,στον οποίο η μοναδική αξία βρίσκεται στην άσκηση εξουσίας.
Οι ηλίθιοι αναζητούν την ισχύ σε οποιαδήποτε αρχή:κατά πρώτο λόγο,στο χρήμα,και σ'όλη τη δομή του κράτους,από την εξουσία των κυβερνώντων μέχρι και τη μικροσκοπική,αλλά διαβρωτική και μοχθηρή δικαιοδοσία των γραφειοκρατών,από την Εκκλησία μέχρι τη δημοσιογραφία,απ'τους τραπεζίτες μέχρι εκείνη που παρέχουν οι νόμοι.Ολόκληρο αυτό το σύνολο εξουσιών έχει οργανωθεί εναντίον της ποίησης.
Καθώς ποίηση θα πει ελευθερία,θα πει κατάφαση του αυθεντικού ανθρώπου,ο οποίος προσπαθεί να πραγματωθεί,αναμφίβολα χαίρει και κάποιου κύρους μεταξύ των ηλιθίων.Στον κίβδηλο και τεχνητό κόσμο που κατασκευάζουν,οι ηλίθιοι χρειάζονται είδη πολυτελείας:κουρτινάκια,μπιμπελό,κοσμήματα και κάτι σαν ποίηση.Στην ποίηση που χρησιμοποιούν,η λέξη και η εικόνα μετατρέπονται σε διακοσμητικά στοιχεία και ως,εκ τούτου,η δύναμη πυρακτώσεώς τους χάνεται.Έτσι δημιουργείται η επονομαζόμενη "επίσημη ποίηση",ποίηση της παγέτας,ποίηση που ηχεί σαν κενό.
Ποίηση δεν είναι παρά η βίαιη ανάγκη που ωθεί τον άνθρωπο να επιβεβαιώνει το Είναι του.Αντιβαίνει στη βούληση ανυπαρξίας που κατευθύνει τα εξημερωμένα πλήθη και στη βούληση να υπάρχουμε στους άλλους,που εκδηλώνεται σε όσους ασκούν εξουσία.
Οι ηλίθιοι ζουν σ'έναν κόσμο τεχνητό και ψεύτικο:βασιζόμενοι στην εξουσία που μπορεί ν'ασκηθεί πάνω σε άλλους,αρνούνται τη συγκεκριμένη πραγματικότητα του ανθρώπινου,αντικαθιστώντας την με άδεια σχήματα.Ο κόσμος της εξουσίας είναι κενός νοήματος,εκτός πραγματικότητας.Ο ποιητής γυρεύει στη λέξη έναν τρόπο όχι έκφρασης,αλλά συμμετοχής στην ίδια την πραγματικότητα.Προσφεύγει στη λέξη,αλλά ψάχνει σ'αυτήν την πρωτογενή της αξία,τη μαγείας τής στιγμής τής δημιουργίας τού λόγου,στιγμή κατά την οποία αυτή δεν ήταν ένα σημείο,αλλά μέρος τής ίδιας τής πραγματικότητας.Ο ποιητής μέσα από τη λέξη,δεν εκφράζει την πραγματικότητα,αλλά μετέχει σ'αυτήν.
Η πόρτα της ποίησης δεν έχει κλειδί ούτε αμπάρα:προασπίζει τον εαυτό της ως πυράκτωση.Μονάχα οι αθώοι,που διαθέτουν το εξαγνιστικό πυρ κι έχουν φλεγόμενα δάχτυλα,μπορούν ν'ανοίγουν αυτήν την πόρτα κι από μέσα της να διεισδύουν στην πραγματικότητα.
Η ποίηση φιλοδοξεί να εκπληρώσει την αποστολή τού να μην καταστεί αυτός ο κόσμος κατοικήσιμος μόνο για τους ηλίθιους.

Απόδοση:Κώστας Βραχνός