Πέμπτη 13 Νοεμβρίου 2008

"Σπρώξε τις λέξεις ως το γκρεμό τους και να,το Ποίημα"


Ο π.Παναγιώτης Καποδίστριας γεννήθηκε το 1961 στο Μπανάτο της Ζακύνθου όπου μόνιμα ζει και, ως ιερέας εφημερεύει. Σπούδασε Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Διδάσκει στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων. Από το 1987 έχουν κυκλοφορήσει επτά ποιητικές του συλλογές και πολλά άλλα δοκιμιακά,θεολογικά, ιστοριοδιφικά και λαογραφικά μελετήματα. Για το έργο του έχει κατ’επανάληψιν τιμηθεί από πολλούς πολιτισμικούς και θεσμικούς φορείς, μεταξύ των οποίων από την Ιαπωνική Πρεσβεία στην Αθήνα(1993) και από την Ακαδημία Αθηνών(2004). Είναι αντεπιστέλλον μέλος του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός,τακτικό μέλος της Εθνικής Εταιρείας των Ελλήνων Λογοτεχνών και διαφόρων άλλων συλλόγων και επιτροπών.

Αυτά γράφει το επίσημο βιογραφικό του. «Ποίημά μου εσύ σε μισθοφόρες ώρες τα λόγια πάψε». Έχω την πίστη, από την επικοινωνία μας τους τελευταίους μήνες, ότι το παραπάνω βιογραφικό αποτελεί μόνο ένα σημείο εκκίνησης. Διαβάζοντας τα περισσότερα από τα βιβλία του, διαπιστώνει κανείς αλληλουχίες κρυμμένες και δήλες. Το φως μπαίνει από παντού στο έργο του. «ό,τι γίνει με φως καλώς γενάμενο». Ο κόσμος είναι ανοιχτός. Σαν ουράνιος θόλος. Η θέα απέραντη. Ψηλαφίζοντας τα τοπία του, αισθάνεσαι ότι το χέρι σου σταματά σε απαλά σύμβολα .Χαρά και αγωνία για τον άνθρωπο. «έκλαιγε πάλι ο ύπνος μου/ σε ομιλητικές ελπίζοντας βροχές/ υγιεινούς βοριάδες/μεγάφωτες παρέες καταλήγουν σε αδιέξοδο/κοιτάς μα δε βλέπεις».Ο διάλογος με τον άνθρωπο είναι άμεσος. Με τη θεότητα έμμεσος και κάποτε άμεσος. Η ποιητική του επιβάλλει τους νόμους της. Δεν επιτρέπεται η βιαστική άγρα, χάνουμε κάποιες διαστάσεις.
« σαν Αγάπη περισπάται, νυκτική προς το Ανέφικτο»…

H ποιητική στάση, η χαμηλόφωνη, η ψιθυριστή-«στυλίτης μια ζωή μα δεν ακούγομαι»-. Παρατηρώ τις ιερώσεις, τις θεώσεις αλλά σαν ιερή φρίκη κάποτε. Η λογιότητα, το λεπταίσθητο, και μερικές φορές η συνάντηση με τις καθημερινές άμεσες ανάγκες. Κι άλλοτε πάλι η απομάκρυνση από αυτές…Η διαδικασία παραγωγής της ποιητικής μαγείας, ονειρικό και παράλογο, συνειδησιακό και παραισθησιακό φιλτράρονται μέσα από έναν κώδικα ειρηνικό. Βρισκόμαστε μπροστά στο χνάρι ενός ψυχολογικού ποιητή που έχει τη διάθεση να προχωρήσει την αθόρυβη επανάστασή του πέρα από ορισμένα όρια…

Επιλέγω κάποια , από τα πολλά, που με αγγίζουν.

Όλο Μάτια

Πόσα θα δεις όλο μάτια:
Ολέθριο χιόνι αιμόπληκτο
Αστέρων όρη πέντε δαμασκηνά
Φλούδες ανέμων ερπετών
Ανάσες άνασσες
Ούτως ή άλλως.

Πόσα θα δεις όλο μάτια:
Τους κέδρους της Φοινίκης
Κέρδος γειτόνων πονηρών
Τιτλούχους της απόγνωσης
Ζώντες σχεδόν παράκτιους
Πρώιμα τεθνεώτες

Δεν είναι τέχνη αυτή νυχτιάτικα
Δεν είναι

Αύριο τα γέλια μου ξινά ωδίνουν πένθη
Κι αλφάβητα καινοφανή
Οπλές εξ’ουρανού
Όπλα για να-

Κι ο Θεός στο μπαλκόνι του
Παιδιόθεν
Με αλεξίσφαιρο

[Λίβανος-Συρία,2-6.2.1999]

Από τον Έσχατο Φίλο
Εκδ: ιδίοις αναλώμασιν

Κάθε που Φθίνουν οι Οπώρες

Κάθε που φθίνουν οι οπώρες
Και γονατίζει ο κήπος μας νυμφομανής
Κάτω απ’τα γεγονότα
Μιαν άπλωση χρειάζομαι χεριού
Να ξεδιαλύνω το Ασαφές
Δικαιολογία πειστική
Μια τύψη έστω
Να μη σε παραδώσω του Θυμού

Τζιτζίκια σ’εκκρεμότητα
Να διασαλεύουν όπως όπως τα Όνειρα-
Τα Όνειρα

Φάκες επιδέξιες της Αβύσσου
Παμπόνηρα
Ζηλόφθονα ζωάκια Παραδείσου
Από τον Αρχαίο Αγροφύλακα
εκδ:Γαβριηλίδης 2007

Γράφει ο ίδιος στα Σχεδιάσματα Εγκωμίων για τον Οδυσσέα Ελύτη. Ένα ανάγνωσμα που αγάπησα.

« Ο στίχος του φαρέτρα είναι των ωραίων ωρών μας,σταυρός φανερωμένος πάνω από τα κεραμίδια,αποτυχία του ευκάλυπτου να κρύψει το λερωμένο πουκάμισο.
Για ποιαν Ειρήνη θα κονταροχτυπιέται τώρα με τον Ερωτόκριτο? Στο εξής θα περιφέρουμε το πυροβολημένο σώμα μας, το γέλιο με τις εγκοπές.
Ο ίσκιος, ο ήσκιος του…Πρέπει να συνηθίσουμε να γράφουμε τη λέξη αυτή με ήτα. Το ήτα είναι ένα γράμμα λασπωμένο, πονεμένο, όλο νόημα και ήλιο. Πάντα η Γραμματική είχε μια τόλμη σφύζουσα. Γι’αυτό και τη φοβόμουνα. Γι’αυτό και είναι ανάγκη να υπεραμυνόμαστε νυν και αεί, σαν τον Ελύτη, της γλωσσικής μας προσωπικότητας.[…]

Πιο κάτω λέει...

«Το ποίημα του Ελύτη είναι συχνότατα δρώμενο μέσα στ’Όνειρο. Το έχεις ποτέ διαισθανθεί? Μοιάζει με αγέρωχο αητό,που ή κουρνιάζει πίσω από τις πολυθρόνες-αν υπάρχουν στο σκηνικό-ή χώνεται κάτω από τα καθίσματα του αυτοκινήτου. Αν το επικαλεσθείς, απολύει κατά πάνω σου πρώτα-πρώτα- μιαν ευωδία νυκτική, κάτι σαν από κοπανισμένα κανελλογαρύφαλλα ή πασχαλιάτικο ζεστοφούρνι. Φτερώνεται ύστερα και σε γλωσσομαθαίνει. Φωτίζει τον ασύνορο, ονειρικό σου χώρο και τα ξαφνικά μεσονύκτια, τις ευθείες μας σκέψεις και τις υπό προθεσμίαν, ενώ οι πληβείοι-κατά το έθος- σε αποπέμπουν ως αιρετικόν. Το ελυτικό ποίημα τέλος (προπάντων άπιαστο ) πιάνεται οικειοθελώς στο μυαλό σου, παραδίνεται αμαχητί σχεδόν, ενώ έχει κιόλας προκαλέσει εκεί τις πρώτες αλλοιώσεις, όπως εκείνο μόνο ξέρει…»

Θέλω να κλείσω αυτό το μικρό αφιέρωμα στον Πατέρα Παναγιώτη Καποδίστρια με μια, από τις πολλές, επιστολή του Οδυσσέα Ελύτη προς εκείνον. (Ανέκδοτες Επιστολές,Σημειώσεις και Αφιερώσεις του Οδυσσέα Ελύτη στον Παναγιώτη Καποδίστρια.)

«Θερμά ευχαριστώ για το ΩΣ ΕΜΕΛΛΕ που αξιοθαύμαστα συνεχίζει τη γραμμή σου. Μια γραμμή πυκνότητας και καθαρότητας λεκτικής που είναι και πνευματική. Δεν έχω τίποτε να παρατηρήσω και σου γράφω//κάπως βιαστικά, μόνο για να σου σφίξω το χέρι,
Με αγάπη
Ελύτης»

Μετά από τον Ελύτη, θαρρώ, δεν μπορεί κανείς να πει πολλά πράγματα.
Απλώς ότι αισθάνομαι πολύ τυχερή που συνάντησα τον Πατέρα Παναγιώτη έστω και μέσα από ένα τόσο ψυχρό μέσο. Αυτό δεν μπορεί να κρύβει τελικά ούτε την ανθρωπιά ούτε την καλοσύνη και την ευγένεια και τον ψυχοσυναισθηματικό πλούτο. Υψηλό ήθος και διδακτικό ύφος, στα χνάρια του Ελύτη, η ποιητική και γλωσσική διαχρονία. Αλλά και ο ποιητικός ουρανός που φαίνεται από το ταβάνι που χάνει τα στεγανά του κι ελευθερώνεται στην αστροφεγγιά. Το παρόν μπορεί να είναι πιο αβέβαιο από το μέλλον…
«βεβαιότητες αναβαπτιζόμενες στην παράνοια».

« τ’ακατάληπτα πολίζουν το μυαλό μου
Πορφυρότατα
Αν και λιμνάζω
Στους εγκαταβιούντες ψάξτε
Και βρείτε με»


Πατέρα Παναγιώτη σας ευχαριστώ πολύ.